باکتریهای فاضلاب نقش بسیار مهمی در فرآیند تصفیه فاضلاب دارند. برای دستیابی به عملکرد بهینه در تصفیه فاضلاب، شناخت پارامترهای موثر بر رشد باکتری های فاضلاب ضروری است. در این محتوا، به بررسی این پارامترها و تأثیر آنها بر رشد باکتریهای فاضلاب میپردازیم.
چه پارامترهای بر رشد باکتری های فاضلاب تأثیر میگذارند؟
رشد باکتری های فاضلاب در فرآیند تصفیه بیولوژیکی و حذف مواد آلی با استفاده از میکروارگانیسمها تأثیر قابل توجهی دارد. بنابراین، شرایط مناسب برای رشد بهینه آنها باید فراهم شود تا فرآیند تصفیه با سرعت و کارایی بیشتری انجام شود. چندین مورد از پارامترهای موثر بر رشد باکتری های فاضلاب تأثیرگذار هستند، که از جمله مهمترین آنها میتوان به pH، دما، اکسیژن و مواد مغذی اشاره کرد.
مطلب پیشنهادی: تصفیه بیولوژیکی فاضلاب
تأثیر رشد باکتری های فاضلاب بر فرآیند تصفیه
مواد آلاینده موجود در فاضلابهای صنعتی و بهداشتی با توجه به ساختار و ویژگیهای کلی که دارند، قابل حذف با روشهای مختلف هستند. بسیاری از مواد آلی در فرآیند تصفیه فاضلاب با استفاده از تکنیکها و فرآیندهای بیولوژیکی از بین میروند. فرآیند تصفیه بیولوژیکی به این صورت است که باکتریها و میکروارگانیسمهای موجود در پسابها مواد آلی را تجزیه کرده و از این طریق کیفیت فاضلاب را افزایش میدهند. بنابراین، هر چه رشد باکتریها در فاضلاب بیشتر باشد، قادر به تجزیه مواد آلی با سرعت بالاتری خواهند بود. این در نهایت منجر به بهبود کیفیت فاضلاب در زمان کوتاه و با هزینه کمتر خواهد شد.
بهعلاوه، لازم به ذکر است که میزان رشد باکتری های فاضلاب باید در حد اعتدال باشد. زیرا افزایش بیش از حد تعداد میکروارگانیسمها در تصفیهخانهها منجر به افزایش مقدار لجن تولیدی میشود. هر چه مقدار لجن بیشتری در فرآیند تصفیه ایجاد شود، هزینههای آبگیری و دفع آن نیز افزایش خواهد یافت.
حذف باکتریهای فاضلاب میتواند با استفاده از مواد شیمیایی تصفیه آب انجام شود. مواد شیمیایی مختلفی میتوانند به عنوان مواد ضد باکتریایی و ضد میکروبی در فرآیند تصفیه فاضلاب استفاده شوند. این مواد میتوانند شامل مواد اکسید کننده مانند کلر، دیاکسید کلر، رزینها، آنتی اسکالانت، پروکسید هیدروژن و ازن باشند. همچنین، مواد ضد باکتریایی دیگری مانند کلرامین، کلرید آلومینیوم و سولفات آهن نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
تاثیر p
برای فراهم کردن شرایط ایدهآل برای رشد و تکثیر میکروارگانیسمهای فاضلاب، باید به پارامترهای مختلفی توجه کرد. از جمله مهمترین این پارامترها، pH و قدرت اسیدی و قلیایی پسابها است. افزایش یا کاهش پارامتر pH در فاضلابهای بهداشتی و صنعتی در نهایت منجر به تغییر در روند و سرعت رشد باکتریها خواهد شد. بهطوریکه میتوان گفت، بهترین pH برای رشد و تکثیر میکروارگانیسمها در بازه خنثی، یعنی حدود ۷، است.
افزایش یا کاهش مقدار pH، حتی اگر به اندازه یک واحد از حد نرمال و خنثی باشد، میتواند تأثیرات منفی متعددی بر رشد برخی از باکتریها ایجاد کند. بهعنوان مثال، با کاهش pH از حد بهینه و رسیدن به مقدار ۶.۸ و کمتر، فعالیت آنزیمی آنها کاهش مییابد. همچنین، در این شرایط، تشکیل لخته و نیتریفیکاسیون متوقف میشود و سولفید هیدروژن به مقدار زیاد تولید میشود.
در حالی که کاهش pH میتواند تأثیر منفی بر رشد باکتری های فاضلاب و فرآیند تصفیه فاضلاب داشته باشد، افزایش pH نیز تأثیرات غیرمطلوبی ایجاد میکند. به عنوان مثال، افزایش pH فاضلاب باعث کاهش فعالیت آنزیمی میشود و باعث تشکیل لخته و توقف فرآیند نیتریفیکاسیون میشود. همچنین، آمونیاک به مقدار زیاد در پسابها تولید میشود.
بنابراین، در تصفیهخانههای بزرگ و کوچک و در سیستمهای تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی، توسط دستگاه تصفیه آب صنعتی شرایطی فراهم میشود که pH در محدوده خنثی، به عبارتی ۷، قرار گیرد.
نقش دما در رشد میکروارگانیسمهای فاضلاب
یکی از پارامترهای مؤثر بر رشد باکتری های فاضلاب، دما است. افزایش و کاهش دمای پسابها نه تنها بر فعالیت آنزیمی تأثیر میگذارد، بلکه میتواند سرعت دیفوزن مواد مغذی و سابستریتها را نیز تحت تأثیر قرار دهد. در پسابهایی که دمای آنها بالا بوده و فضای تصفیهخانه گرم است، سرعت دیفوزن سابستریتها و مواد مغذی و همچنین فعالیت آنزیمی تا حد زیادی افزایش مییابد. در محیطهای سرد و پسابهایی که دمای پایینی دارند، شرایط معکوس بوجود میآید. به همین دلیل، لازم است دما در روند تصفیه در حالت ایدهآل قرار گیرد.
در محیطهای گرم که دمای پسابها بالا است، رشد میکروارگانیسمها افزایش مییابد و به همین دلیل تکههای جامد متصل به هم از آنها افزایش مییابد. با اتصال باکتریها به هم و تشکیل لخته، لازم است این تکههای جامد از فاضلاب جدا شوند.
تأثیر مواد آلی بر رشد میکروارگانیسمها
یکی از پارامترهای اصلی که میتواند رشد باکتری های فاضلاب را تحت تأثیر قرار دهد، مقدار مواد آلی است. باکتریهای موجود در پسابها مواد آلی را به عنوان منبع تغذیه تجزیه کرده و از آن تغذیه میکنند. این فرآیند نه تنها شرایط رشد و تکثیر باکتریها را فراهم میکند، بلکه بهبود کیفیت فاضلاب را نیز به طور قابل توجهی ایجاد میکند. در واقع، تصفیه بیولوژیکی بر پایه تجزیه مواد آلی توسط باکتریها استوار است. باکتریها مواد آلی را تجزیه و تغذیه کرده و به مرور زمان رشد و تکثیر میکنند. در نهایت، با هم متصل شده و به شکل تکههای لجن در کف حوضچههای تصفیه انباشته میشوند.
رشد باکتری های هوازی و بی هوازی فاضلاب
باکتریها و میکروارگانیسمها را میتوان بر اساس نیازشان به اکسیژن آزاد به سه گروه کلی هوازی، بی هوازی و هوازی اختیاری دستهبندی کرد. در صورت وجود باکتریهای هوازی در فاضلاب، شرایط برای رشد و تکثیر آنها بهتر خواهد بود هر چقدر اکسیژن مولکولی آزاد بیشتر باشد. از طرف دیگر، میکروارگانیسمهای غیر هوازی برای رشد و تکثیر به کربن نیاز دارند و این کربن از دیاکسید کربن موجود در فاضلاب تأمین میشود.
میکروارگانیسمهای هوازی اختیاری برای رشد با توجه به شرایط محیط عمل میکنند. اگر اکسیژن مولکولی به اندازه کافی در محیط وجود داشته باشد، از آن استفاده میکنند و در غیر این صورت دیاکسید کربن میتواند به رشد و تکثیر آنها کمک کند.
در آخر…
بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که دما، pH، مواد آلی و مغذی، و مقدار اکسیژن مولکولی از پارامترهایی هستند که بر رشد باکتریهای فاضلاب تأثیرگذارند. با توجه به شرایط محیطی و نوع پسابها، ممکن است برخی از این پارامترها به صورت طبیعی فراهم نباشند. بنابراین، برای دستیابی به نتیجه مطلوب در روند تصفیه، لازم است این پارامترها و شرایط را با تغییرات مناسب در روند تصفیه فاضلاب فراهم کنیم.
فروشگاه اینترنتی خانواده آب تولید کننده و وارد کننده تجهیزات انواع دستگاههای تصفیه آب خانگی و صنعتی در جنوب کشور از برندهای معتبر ایرانی در این زمینه است که همواره بهترین خدمات و محصولات را به مشتریان ارائه میدهد. جهت مشاهده محصولات و اطلاع از قیمتها به وبسایت این برند مراجعه کنید.