خانواده آب | خانواده آب | فروشگاه تصفیه آب خانگی، صنعتی و نیمهصنعتی 
نویسنده: مجتبی زند 
حذف مس از آب و پساب ها یکی از اقدامات بسیار حیاتی برای جلوگیری از ورود فلزات سنگین به بدن و جلوگیری از شیوع بیماری ها در انسان و سایر حیوانات و آبزیان است. این فلزات که در اکثر موارد از پساب و فاضلاب کارخانجات صنعتی به وجود می آیند، به تدریج وارد منابع آب زیرزمینی می شوند و در نهایت به تهدید جدی برای سلامتی بدن تبدیل می شوند. به همین دلیل، روش های متعددی برای تصفیه آب و از بین بردن مس و سایر فلزات سنگین در آب و پساب ها ارائه شده و در محیط های مختلف استفاده می شوند.
در این بخش، روشی که رایج ترین و کاربردی ترین است برای کاهش و حذف فلزات سنگین مانند مس از آب آشامیدنی و پساب و فاضلاب های صنعتی را بررسی خواهیم کرد.
دلیل اهمیت حذف مس از آب و پساب‌ها
با پیشرفت و توسعه فناوری، همان‌طور که زندگی راحت‌تر و انجام کارها آسان‌تر شده است، مشاهده می‌کنیم که این تکنولوژی‌ها تأثیر منفی بر سلامت انسان و محیط زیست دارند. به عنوان مثال، در کارخانه‌های صنعتی، مقادیر زیادی از فلزات سنگین مضر مانند مس به آب و پساب وارد می‌شود.
همچنین، آتلیه‌های عکاسی و صنایع چاپ، صنعت هوا فضا، صنایع تولید چرم، صنایع آبکاری فلزات، تولید آفت‌کش‌ها و مواد شیمیایی نیز مقادیر زیادی از مس را تولید و به محیط زیست وارد می‌کنند. مس (Cu) در طبیعت به صورت مختلفی وجود دارد و ورود آن به بدن در مقادیر بیش از حد استاندارد، اثرات مضر زیادی را به همراه دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- ورود مس به خون باعث ایجاد شرایط مطلوب برای رشد سلول‌های سرطانی می‌شود.
- افزایش مقدار مس در بدن به بروز بیماری‌های قلبی منجر می‌شود.
- مسمومیت، حالت تهوع و استفراغ، ضعف، سرگیجه، بیماری‌های کبدی و معده درد، از جمله عوارضی هستند که به وجود می‌آیند.
البته، مقدار استاندارد مس برای حفظ سلامتی بسیار مفید است و باعث جلوگیری از کم خونی، اختلالات تیروئید و پوسیدگی دندان می‌شود. به همین دلیل، در فرآیند تصفیه آب، تلاش می‌شود تا مقدار مس در آب و پساب‌ها به سطح استاندارد منتقل شود. با این حال، هدف این روش‌ها حذف کامل مس نیست، زیرا کمبود آن نیز می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های مختلف شود.
حذف مس از آب با اسمز معکوس
یکی از روش‌های رایج و کاربردی برای حذف مس از آب و پساب، استفاده از دستگاه آب شیرین‌کن صنعتی یا اسمز معکوس است. این روش، که به عنوان شیرین‌سازی آب صنعتی نیز شناخته می‌شود، با استفاده از غشاهای نیمه‌تراوا عمل می‌کند. اسمز معکوس به طور کامل عکس رفتار طبیعت و کلیه انسان عمل می‌کند و سعی می‌کند آب حاوی فلزات سنگین را به سمت آب شیرین بدون فلزات هدایت کند.
در این روش، غشای نیمه‌تراوا در مرکز دستگاه قرار می‌گیرد و آب حاوی مس و سایر یون‌های فلزی وارد آن می‌شود و با استفاده از فشار پمپ، از طریق غشا عبور می‌کند. یون‌های موجود در آب، از جمله مس، قادر به عبور از غشای نیمه‌تراوا نخواهند بود. بنابراین، آب و پساب خروجی از دستگاه، مقدار بسیار کم و ناچیزی از مس را خواهد داشت.
حذف مس از پساب‌ها با جذب
برای حذف مس از پساب‌ها و فاضلاب، یکی از روش‌های مورد استفاده تبادل یون است. در این روش، اغلب از کربن فعال استفاده می‌شود و کارایی آن نیز در سطح قابل قبولی قرار دارد. با عبور آب حاوی یون‌های فلز مس از کربن فعال، مس به سطح کربن جذب می‌شود و فرآیند تصفیه انجام می‌شود.
حذف مس با اولترافیلتراسیون
اولترافیلتراسیون یکی از روش‌های کاربردی است که از غشا برای فیلتر مس و سایر فلزات کمک می‌گیرد. در این روش، غشاها مورد استفاده قرار می‌گیرند و از عبور مس از آنها جلوگیری می‌شود. لازم به ذکر است که غشاهای مورد استفاده در این روش منافذ بزرگی دارند و به همین دلیل کارایی آن کمتر از اسمز معکوس است. با این حال، در حالت استاندارد و با انجام صحیح این روش، می‌توان تا ۹۰ درصد از مس را حذف کرد.
مطلب پیشنهادی: اولترافیلتراسیون چیست؟
حذف مس با تبادل یون
استفاده از رزین تبادل یونی در صنعت و تصفیه فاضلاب و آب بسیار رایج است و گزینه‌ای بسیار کاربردی برای کاهش فلزات موجود در آب می‌باشد. رزین دارای قدرت بالایی در تبادل یون است و به همین دلیل یون‌های مس را جذب می‌کند. البته، اجرای این روش در تصفیه‌خانه‌های بزرگ هزینه‌بر است، زیرا رزین به سرعت کارایی خود را از دست می‌دهد و نیاز به تعویض یا احیا دارد. به همین جهت از این روش حذف مس از آب چندان استفاده نمی‌شود.
ته نشینی شیمیایی
از روش‌های دیگر واکنش‌های موثر برای از بین بردن مس در پساب‌ها، می‌توان به استفاده از ته نشینی با استفاده از مواد اولیه تصفیه آب اشاره کرد. در این روش، از رسوب‌دهنده‌های شیمیایی استفاده می‌شود و با گذر زمان، مس به صورت ته نشین در کف مخزن تصفیه خواهد شد.
انعقاد الکتریکی
انعقاد الکتریکی یکی از روش‌های بسیار موثر برای حذف یون‌های فلزات سنگین موجود در آب و پساب‌ها است. این روش، با انتخاب آند و کاتد مناسب و اعمال جریان الکتریکی، جداسازی مس و سایر فلزات از آب و پساب‌ها انجام می‌شود. با استفاده از غشاهای آندی و کاتدی، فلزات با بارهای مثبت و منفی جذب می‌شوند و از مخزن خارج می‌شوند. البته، این روش هزینه‌بر و زمان‌بر است و اجرای آن در محیط‌های بزرگ دشوار است، بنابراین بیشتر در سطح آزمایشگاهی استفاده می‌شود.
حذف مس از پساب‌ها با ریز جلبک
روش‌های شیمیایی برای کاهش مس در آب ممکن است در نهایت ترکیبات مضری ایجاد کنند. همچنین، اجرای این روش‌ها هزینه‌بر و نیازمند تجهیزات پیشرفته است. به همین دلیل، می‌توان از روش تصفیه بیولوژیکی برای کاهش مس در فاضلاب و آب استفاده کرد.
به عنوان مثال، استفاده از ریزجلبک‌ها می‌تواند شرایطی را فراهم کند تا توده زیستی به مرور مس را تجزیه کند. میکروارگانیسم‌هایی مانند سیانوباکتری‌ها نیز در این زمینه موثر هستند. برای اجرای این روش، ابتدا توده زیستی باید به اندازه کافی توسعه یابد. سپس آب حاوی مس وارد مخزنی می‌شود که این توده زیستی در آن قرار دارد و میکروارگانیسم‌ها با گذشت زمان فرآیند تجزیه را انجام می‌دهند.
نتیجه‌گیری
در کل، هر یک از روش‌های فوق دارای مزایا و معایبی هستند. بنابراین، برای انتخاب روش مناسب حذف مس از آب، باید به شرایط محیطی، مقدار pH آب، دما، بودجه موجود و دبی آب ورودی به مخزن توجه شود. در برخی محیط‌های صنعتی، استفاده از روش‌های ترکیبی نیز می‌تواند منجر به کاهش مس در آب و پساب با درصد بالا شود.
فروشگاه اینترنتی خانواده آب تولیدکننده و واردکننده انواع تجهیزات و دستگاه تصفیه آب صنعتی و خانگی در جنوب کشور از برندهای معتبر ایرانی در این زمینه است که همواره بهترین خدمات و محصولات را به مشتریان ارائه می‌دهد. جهت دریافت راهنمایی و مشاوره از طریق شماره‌های درج شده در سایت با کارشناسان ما در تماس باشید!
با ثبت نام و عضویت در سایت ما برای اولین سفارش تا سقف ۱۵% تخفیف بگیرید.
