شیر برقی صنعتی، قطعات حیاتی در صنایع مختلف مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، برق و الکترونیک، خودروسازی و بسیاری دیگر هستند. این شیرها با استفاده از جریان الکتریکی، قادر به کنترل جریان مایعات مختلف مانند آب، گاز، روغن و سایر مواد است.
این قطعات به دلیل عملکرد سریع، دقیق و قابلیت کنترل دستی و اتوماتیک، در فرآیندهای صنعتی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شیرها می‌توانند به صورت تکی یا در سیستم‌های پیچیده‌تر به صورت ترکیبی استفاده شوند.
در این مقاله، به بررسی عملکرد، کاربردها و مزایا و معایب شیرهای برقی صنعتی خواهیم پرداخت.

شیر برقی صنعتی چیست؟
یکی از دستگاه‌هایی که در حال حاضر در صنعت و بخش تاسیسات به طور گسترده استفاده می‌شود، سلنوئید ولو یا شیر برقی است. شیر برقی صنعتی، به عنوان یک شیر الکترومکانیکی، برای کنترل و قطع و وصل جریان سیالات مایع یا گاز با استفاده از تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی استفاده می‌شود. در واقع، این مجموعه به عنوان یک سلنوئید یا سیم پیچ عمل می‌کند.
هسته این سیم پیچ، پیستون نامیده می‌شود. در حالت عدم تحریک، این پیستون یک حفره کوچک را می‌بندد. با اعمال جریان الکتریکی به سلنوئید، این جریان باعث ایجاد میدان مغناطیسی می‌شود که این میدان نیرویی را به پیستون داخل سلنوئید اعمال می‌کند و آن را جابجا می‌کند.

انواع شیرهای برقی
شیر برقی، یکی از انواع شیرهای صنعتی است که بر اساس فاکتورهای مهمی مانند عملکرد، جریان برق، نوع اتصال و استاندارد، دسته‌بندی می‌شود. هر یک از این شیرهای برقی صنعتی کاربردهای مختلفی دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

بر اساس نوع عملکرد
شیر برقی با عملکرد مستقیم: در این نوع شیر برقی، باز و بسته شدن شیر توسط برق دار شدن بابین انجام می‌شود. این شیرها به دو دسته NO و  NCتقسیم می‌شوند. شیرهای NO در حالت عادی باز هستند و با ورود جریان برق، بابین شیر را می‌بندد. شیرهای NC در حالت عادی بسته هستند و با ورود جریان برق، بابین شیر را باز می‌کند.
شیر برقی هدایتگر: این نوع شیر برقی با عملکرد پایلوت یا سروو (Servo Operated) شناخته می‌شود و به شیر برقی با عملکرد غیر مستقیم (Indirect Acting Operation) نیز معروف است. این شیرها با استفاده از اختلاف فشار بین ورودی و خروجی، عمل می‌کنند و برای مصارف سنگین با دبی جریان بالا استفاده می‌شوند.

بر اساس نوع اتصال
شیر برقی دو راهی: این نوع شیر برقی دارای دو پورت است و برای عبور یا قطع جریان سیال استفاده می‌شود. طراحی این شیرها به دو صورت باز یا بسته است و تا زمانی که انرژی الکتریکی به آنها تأمین نشود، در حالت اولیه خود باقی می‌مانند.
شیر برقی کنترل سه راهی: این نوع شیر برقی دارای سه پورت است و به ما امکان سوئیچ بین خروجی‌ها یا ورودی‌ها را می‌دهد. از این شیرها به صورت ترکیبی و انحرافی استفاده می‌شود. در حالت ترکیبی، دو ورودی و یک خروجی بسته می‌شود و امکان تغییر جریان ورودی را فراهم می‌کند. در حالت انحرافی، جریان از یک ورودی وارد شده و می‌توان خروج آن را بین دو خروجی کنترل کرد.
شیر برقی کنترل چهار راهی: این نوع شیر برقی دارای چهار پورت است و معمولاً با محرک دو کاره یا سیلندر استفاده می‌شود. دو پورت ورودی باعث افزایش فشار می‌شوند و دو پورت خروجی باعث تخلیه فشار می‌شوند. این شیرها در حالت‌های انحرافی و ترکیبی قابل نصب هستند.

بر اساس جریان برق
شیرهای برقی در ولتاژهای مختلف از جمله 12 ولت، 24 ولت و 220 ولت با منبع تغذیه متناوب و مستقیم در دسترس هستند. شیرهای برقی DC عملکرد ساده‌تری دارند. زمانی که جریان برق وارد سلنوئید می‌شود، نیروی مغناطیسی در داخل آن ایجاد می‌شود و سنبه را به بالا می‌کشد، مجرای شیر باز می‌شود. وقتی جریان قطع می‌شود، نیروی فنر داخل بابین سنبه را به مکان اولیه خود باز می‌گرداند.
در شیرهای برقی AC، عملکرد شیر کمی پیچیده‌تر است زیرا موج جریان متناوب سینوسی بوده و در هر دوره دو بار به صفر می‌رسد. از آنجا که نیروی مغناطیسی تولید شده در بابین به نسبت مستقیم با جریان عبوری از آن دارد، نیروی فنر دو بار در هر دوره به نیروی تولید شده توسط سلنوئید غلبه می‌کند. این فرآیند می‌تواند لرزش در سنبه ایجاد کند و آسیب زا باشد. برای جلوگیری از این مشکل، از حلقه‌های رسانا (Shading Ring) استفاده می‌شود که معمولاً از مس ساخته شده و نزدیک سیم پیچ نصب می‌شوند. این حلقه‌ها با ذخیره انرژی میدان مغناطیسی و آزاد سازی آن با اختلاف فاز 90 درجه در زمان کاهش میدان مغناطیسی، کاهش نیروی مغناطیسی را جبران می‌کنند.

کاربرد شیر برقی صنعتی

کنترل یک شیر صنعتی بزرگتر
کنترل سیلندرها در سیستم‌های پنوماتیک و هیدرولیک قدرتمند
کنترل سیلندرها و جریان سیال وارد شده به موتورها
سیستم‌های آبپاش صنعتی و اتوماتیک
استفاده در ماشین‌های خانگی مانند ماشین‌های ظرفشویی و لباسشویی برای کنترل آب ورودی
صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
سیستم‌های تهویه و تبرید هوا

شیر برقی صنعتی تصفیه آب
شیر برقی تصفیه آب (Solenoid valve) یکی از قطعات برقی است که در صنعت تصفیه آب استفاده می‌شود. این شیر معمولاً با یک آداپتور کار می‌کند و وظیفه اصلی آن، کنترل جریان آب است. از طریق استفاده از یک دیافراگم، این شیر قادر است جریان آب را محدود کند یا باز کند. به عبارت دیگر، این شیر قادر است جلوی ورود آب به دستگاه تصفیه آب را بگیرد یا راه آب را برای ورود به دستگاه تصفیه آب باز کند.
شیر برقی دستگاه تصفیه آب صنعتی ، جریان الکتریسیته را از آداپتور دریافت کرده و آن را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند. این شیر در بسیاری از صنایع مختلف کاربرد دارد و در اکثر این صنایع، عملکرد ساده اما حیاتی دارد.
به طور کلی، شیر برقی امکان کنترل جریان آب را به صورت اتوماتیک در اختیار شما قرار می‌دهد. به این معنی که می‌تواند توسط قطعات دیگری، به طور اتوماتیک، دستور قطع یا وصل جریان آب را اجرا کند. در برخی از استفاده‌های صنعتی، شیر برقی صنعتی را می‌توان توسط کامپیوتر کنترل کرده و از راه دور دستوراتی را به آن صادر کرد.

علائم خرابی شیرهای برقی تصفیه آب
علائم خرابی شیر برقی دستگاه تصفیه آب می‌تواند به دلایل مختلفی باشد. این دلایل شامل ورود ذرات کثیفی به داخل شیر برقی، وجود آسیب‌های جزئی، فرسودگی شیر برقی و برخی اشتباهات در نگهداری صحیح آن می‌شود.
قبل از بررسی دلایل خرابی و راه‌حل‌های عیب‌یابی شیر برقی دستگاه تصفیه آب، به دو نکته زیر توجه کنید:
در صورتی که پس از نصب، شیر برقی کار نکرد، احتمالاً مشخصات شیر برقی خریداری شده، با نیازهای دستگاه تصفیه آب شما همخوانی ندارد. به عنوان مثال، فشار یا ولتاژ شیر برقی با دستگاه تصفیه آب شما هماهنگ نیست. برای اطمینان از این موضوع، حتماً با فروشنده شیر برقی تماس بگیرید و اطلاعات دقیق درباره شیر برقی یا دستگاه تصفیه آب را از او بخواهید.
در صورتی که شیر برقی قبلاً به خوبی کار می‌کرد، ممکن است برخی از تغییراتی که در سیستم خود ایجاد کرده‌اید، بر عملکرد شیر برقی تأثیر گذاشته باشد. همچنین، ممکن است آلودگی و زباله در داخل شیر برقی جمع شده باشد. در این صورت، انجام برخی از کارهای ساده و تمیزکاری شیر برقی می‌تواند به شما کمک کند.
بعضی از علائم رایج خرابی شیر برقی دستگاه تصفیه آب خانگی عبارتند از:

عدم باز شدن شیر برقی، به این معنی که آب اجازه عبور از شیر را نمی‌دهد.
باز شدن شیر برقی با حجم آب کم، به این معنی که شیر برقی به مقدار کمی باز می‌شود و حجم آب عبوری بسیار کم است.
سخت بسته شدن یا عدم بسته شدن شیر برقی تصفیه آب.

در آخر…
در نتیجه، شیرهای برقی صنعتی از اهمیت بالایی برخوردارند و در صنایع مختلف به عنوان قطعات حیاتی استفاده می‌شوند. این شیرها با استفاده از جریان الکتریکی، قادر به کنترل جریان مایعات مختلف هستند و عملکرد سریع، دقیق و قابلیت کنترل دستی و اتوماتیک را دارا می‌باشند. با توجه به انواع ولتاژها و اتصالات مختلف، این شیرها قابلیت استفاده در سیستم‌های مختلف را دارند. با مطالعه و آشنایی با عملکرد، کاربردها و نکات نصب و نگهداری، می‌توان از شیرهای برقی صنعتی بهره‌برداری صحیح و بهینه را داشت.
فروشگاه اینترنتی خانواده آب تولیدکننده و واردکننده تجهیزات و دستگاه‌های تصفیه آب در جنوب کشور از برندهای معتبر ایرانی در این زمینه است که همواره بهترین خدمات و محصولات را به مشتریان ارائه می‌دهد. جهت دریافت راهنمایی و مشاوره با کارشناسان ما از طریق شماره‌های درج شده در سایت در تماس باشید!