فلومتر آب یا دبی سنج آب چیست و انواع آن کدامند؟
یکی از قطعات اصلی دستگاه تصفیه آب صنعتی سنسور دبی سنج آب یا همان ماژول فلومتر آب است که آب عبوری را اندازه‌گیری می‌کند. این قطعه انواع مختلفی دارد که هرکدام از آنها برای مصرف خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنچه در ادامه می‌خوانید توضیحات جامع و کاملی در مورد این قطعۀ حیاتی است و همچنین نگاهی داریم به بهترین برندهایی که این قطعه را تولید می‌کنند و از بالاترین کیفیت برخوردار هستند.

فلومتر آب چیست؟

همان‌طور که گفتیم وظیفۀ این قطعه اندازه‌گیری جریان عبوری آب است. این قطعه در گروه ابزاردقیق قرار می‌گیرد و میزان جریان عبوری از یک مقطع لوله را اندازه‌گیری می‌کند. اساس کار این قطعه به این صورت است که بر طبق شرایط سیال عبوری تغییر وضعیت می‌دهد و این تغییر وضعیت را به شکل داده‌های آنالوگ یا دیجیتال نمایش می‌دهد.
شرایط آب مورد استفاده در صنایع مختلف متفاوت است. این تفاوت‌ها را می‌توان در دما، دانسیته، محل اندازه‌گیری و… متوجه شد. با توجه به این پارامترها، دبی سنج ها نیز مدل‌های مختلفی دارند که برای مصارف مختلف به کار گرفته می‌شوند. رایج‌ترین مدل‌های این قطعه شامل دبی سنج های توربینی، ورتکس، التراسونیک و الکترومغناطیسی می‌شود. در مورد هرکدام از این مدل‌ها به‌صورت جداگانه توضیحاتی را ارائه خواهیم داد.

انواع فلومتر آب
همان‌طور که گفتیم انواع مختلفی از فلومتر وجود دارند که از نظر شیوۀ اندازه‌گیری و دقت قطعه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در این بخش این تفاوت‌ها را بررسی می‌کنیم.

فلومتر مکانیکی یا توربینی
از نظر ساختار این مدل ساده‌ترین و رایج‌ترین مدل موجود در بازار است که نسبت به بقیه قیمت پایین‌تری دارد. روش اندازه‌گیری جریان آب در این نوع فلومترها بر اساس سرعت گردش پره‌های پروانه است. این نوع فلومتر آب ارزان یک عیب بزرگ هم دارد و آن این است که زیاد به تعمیر احتیاج پیدا می‌کند. در واقع این مدل از دبی‌سنج آب وقتی در معرض آب کثیف و آلوده قرار می‌گیرند به‌راحتی دچار رسوب و انسداد می‌شوند. این موضوع باعث افزایش هزینه‌های مربوط به تعمیر و نگهداری می‌شود.
عیب دیگری که در این مدل دبی‌سنج وجود دارد این است که برای آب‌هایی که جریان کمی دارند به‌خوبی عمل نمی‌کنند و برای اندازه‌گیری جریان در چنین شرایطی نیاز به خرید مدل‌های دیگر خواهید داشت.

دبی سنج گردابی یا ورتکس
در سیستم این دبی‌سنج‌ها مبنای اندازه‌گیری بر اساس قرارگرفتن یک مانع در مسیر آب است. از این نوع سنسورها بیشتر برای لوله‌های بسیار بزرگ استفاده می‌کنند و قادر هستند تلاطم و جریان آب را با دقت بالایی اندازه‌گیری کنند. بعضی از این سنسورها حتی قادر هستند تا چند متغیر نظیر: سرعت جریان حجمی و جرمی، دانسیته، چگالی، فشار و دما را بررسی کنند.
اساس کار فلومتر گردابی براساس جریان گرداب است و سنسور آن در چنین شرایطی فعال می‌شود. از این مدل به غیر از آب و فاضلاب در صنعت هم استفاده می‌کنند. دبی سنج ورتکس دیگر مایعات، گازها و بخار را هم اندازه‌گیری می‌کند. در صنایع پتروشیمی از این قطعه برای موادی مثل نیتروژن، روغن انتقال حرارت، آب تغذیه بویلر، دی اکسید کربن و… نیز استفاده می‌شود.

مدل الکترومغناطیسی
دبی‌سنج‌های الکترومغناطیسی از طریق ایجاد میدان مغناطیسی و با کمک قانون فارادی اندازه‌گیری دبی آب را انجام می‌دهند. از این مدل به‌خصوص برای اندازه‌گیری جریان آب کثیف و فاضلاب استفاده می‌شود. همچنین می‌توان برای بررسی جریان مواد شیمیایی نیز از این مدل دبی‌سنج کمک گرفت.
مشکل اصلی سنسورهای الکترومغناطیسی دقت پایین آنهاست. همین نقطه‌ضعف باعث شده تا بررسی جریان انتقال آب با این قطعه توجیه منطقی نداشته باشد. همچنین باید در نظر بگیرید که در آب تصفیه شده هیچ یونی وجود ندارد و از آنجایی که این قطعه برای اندازه‌گیری به ولتاژ احتیاج دارد عملاً قادر به انجام این کار نیست.

مدل التراسونیک
فلومتر التراسونیک از جدیدترین مدل های دبی سنج آب است که با دقت بسیار بالایی اندازه‌گیری را انجام می‌دهد. در این تکنولوژی از امواج صوتی برای سنجش جریان آب استفاده می‌شود. روند کار به این صورت است که سیگنال‌هایی به دیواره‌های لوله ارسال می‌شود؛ یکی از این سیگنال‌ها در جهت جریان و دومین سیگنال خلاف جهت جریان آب ارسال می‌شود. سپس دبی آب از حاصل تفاضل مدت زمان عبور این دو سیگنال به دست می آید.
دبی‌سنج‌های التراسونیک انواع مختلفی دارند و در صورت نیاز حتی می‌توانند در خارج لوله هم جریان آب را اندازه‌گیری کنند. مدل‌های مختلف این دستگاه شامل: انتقال التراسونیک، انتقال داپلر و انعکاسی می‌شوند.
مدل زمان انتقال برمبنای شنا در خلاف جهت جریان آب کار می‌کند. همان‌طور که می‌دانید حرکت در خلاف جهت جریان آب انرژی بیشتری نیاز دارد و دبی سنج های انتقال از همین موضوع برای محاسبه جریان کمک می‌گیرند. این مدل خود به دو نوع خطی و گیره‌ای تقسیم می‌شود.
داپلر از اثر داپلر برای اندازه‌گیری دبی استفاده می‌کند. مدل التراسونیک داپلر برای اندازه‌گیری به قطعات جامد و حباب آب احتیاج دارد.
مدل‌های انعکاسی بیشتر در کانال‌های و مخازن کاربرد دارند. این دبی‌سنج‌ها در بالای جریان نصب می‌شوند و امواج اولتراسونیک را با فرکانس بالا به سطح جریان می‌فرستند.

کاربرد در صنایع دیگر

به غیر از حوزه آب و فاضلاب از این قطعه در صنایع دیگر هم استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی هم نیاز است تا مقدار دقیق جریان عبوری سیالات مثل گاز، نفت، روغن و… محاسبه شود. اندازه‌گیری حجم عبوری همچنین در مواردی که خرید و فروش انجام می‌شود (صادرات نفت و گاز و مصارف کنتورهای خانگی) نیاز است تا دبی محاسبه شود.

فاکتورهای مهم در زمان خرید فلومتر آب
فلومتر یک نوع سنسور محسوب می‌شود و به همین خاطر باید تمام فاکتورهایی را که در زمان خرید یک سنسور مد نظر قرار بدهید برای این قطعه نیز در نظر بگیرید. مهم‌ترین این فاکتورها عبارت‌اند از: دقت اندازه‌گیری، بازۀ اندازه‌گیری، میزان حساسیت، قابلیت تکرارپذیری، کالیبراسیون و… توجه داشته باشید که انتخاب یک دبی‌سنج مناسب اهمیت بسیار زیادی دارد. محاسبۀ اشتباه می‌تواند مشکلات فراوانی را به وجود بیاورد و در روند کارها اختلال ایجاد کند.

قیمت فلومتر آب
با توجه به تنوع مدل‌های این قطعۀ کاربردی قطعاً قیمت‌های هرکدام متفاوت خواهد بود. قیمت دبی سنج آب توربینی یا همان مکانیکی در مقایسه با مدل‌های دیگر پایین‌تر و خرید آن مقرون به صرفه است. اگر به دنبال یک گزینۀ ایده‌آل و همچنین یک فلومتر آب ارزان هستید بهترین انتخاب برای شما مدل مکانیکی آن است.
چنانچه گزینه‌های پیشرفته‌تر مد نظر شماست باید به دنبال قیمت فلومتر دیجیتال آب باشید. برندهای مختلفی هستند که در زمینۀ تولید دبی‌سنج فعالیت دارند و کیفیت محصولات هرکدام از آنها فاکتور دیگری است که بر روی قیمت نهایی محصول اثر می‌گذارد.
مشخصات قطعه و نوع سیالاتی که جریان آن باید اندازه‌گیری شود مورد دیگری است که باید در نظر بگیرید. هرکدام از این قطعات کاربرد خاص خودشان را دارند و اگر در جای نامناسب استفاده شوند برای اندازه‌گیری و سنجش دقیق دچار مشکل خواهید شد. به همین خاطر نمی‌توان گفت که همیشه قیمت بالا نشان‌دهندهٔ کیفیت بالای محصول است.

جمع‌بندی
خانواده آب (Water Family) یکی از شرکت‌های باسابقه و برتر در زمینۀ فروش دستگاه تصفیه آب خانگی و صنعتی است که با بیش از 10 سال سابقه باکیفیت‌ترین و بهترین محصولات را به مشتریان خود عرضه می‌کند. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره با شماره‌های درج شده در وب‌سایت تماس حاصل فرمایید. کارشناسان ما آمادۀ پاسخگویی به تمام سؤالات شما هستند.